Er komt een einde aan de EUDR-saga. Op 4 december 2024 bereikten het Europees Parlement en de Raad een politiek akkoord over het voorstel van de Commissie om de overgangsperiode met 12 maanden te verlengen.
De EU ontbossingsverordening (EUDR) heeft als doel de invoer en verkoop van producten die verband houden met ontbossing of aantasting van bossen op de EU-markt te verbieden. De verordening is gericht op belangrijke grondstoffen zoals cacao, koffie, soja, rundvlees, palmolie, rubber en hout, maar ook op bijproducten zoals leer en meubels.
Het parcours van de EUDR verliep niet van een leien dakje. De richtlijn trad in juni 2023 in werking en zou op 30 december 2024 van toepassing worden op grote bedrijven en zes maanden later op kleine en middelgrote ondernemingen. Maar intensief lobbywerk door landen als Brazilië en Duitsland en vertragingen bij de voorbereiding van de implementatie leidden ertoe dat de Commissie een uitstel van een jaar voorstelde.
Dit opende de doos van Pandora van het wetgevingsproces aangezien zowel het Parlement als de Raad moesten instemmen met het uitstel. De Raad gaf snel zijn goedkeuring maar het Parlement van zijn kant maakte van de gelegenheid gebruik om twee jaar uitstel voor te stellen in plaats van één jaar. Bovendien kwam het Parlement met amendementen die de wetgeving van haar inhoud dreigden te ontdoen.
Een van de meest controversiële amendementen was de invoering van een categorie “risicoloze” landen, die vrijgesteld werden van nalevingscontroles. Dit zou een stimulans creëren om de regels te ontwijken door producten uit risicolanden toe te staan Europa binnen te komen via een “risicoloos land”.
Op 20 november hield de Raad voet bij stuk en verwierp de amendementen van het Parlement, wat de weg vrijmaakte voor de trialoog (onderhandelingen tussen de Commissie, de Raad en het Parlement) en uiteindelijk het sluiten van een overeenkomst op 4 december. Het EU PO zal daarom van toepassing zijn vanaf 30 december 2025 voor grote bedrijven en vanaf 30 juni 2026 voor kmo’s.
Samuel Poos, project manager van Enabels Trade for Development Centre.
